Thứ Sáu, 18 tháng 1, 2013

lossless là gì? Khái niệm về lossless và các định dạng lossless

Có lẽ chúng ta đã từng nghe tới từ nhạc lossless rùi phải không? tuy nhiên ko phải ai cũng hiểu nó là cái gì cả, hôm nay mình lập topic này mong chia sẻ cùng anh em về cái em lossless này.
Lossless hiểu nôm na là ( không mất) tức là dữ liệu không mất đi khi copy từ đĩa cd gốc thành file nhạc trong ổ cứng máy tính. Vậy lossless có những định dạng nào và thông số chuẩn của lossless là thế nào? xin nêu ra các định dạng loss less hiện nay:
- WAV: Waveform Audio Format: Đây là định dạng thường thấy nhất và đặc biệt khi ghi đĩa cd thì dù file nhạc là lossless hay losssy như Mp3 thì chương trình ghi đĩa cũng sẽ tự động chuyển về WAV rồi mới ghi. Vậy thông số của file lossless WAV này là gì?

PCM, bitrate: 1411 kbps, 44100hz, stereo. đó chính là thông số 1 file WAV khi ghi ra đĩa cd.
* PCM là gì: là viết tắt của Pulse Code Module, tạm hiểu là sự điều biến nhịp, khi ở tín hiệu analog thì âm thanh được biểu diễn dưới dạng sóng sine nhưng khi chuyển qua digital thì ko có sóng sine và ng ta đã tạo ra một dạng khác tương tự được biểu diễn bằng cac "nhịp đập" cao thấp khác nhau và nó là PCM. Vậy các con số trên là gì? có liên quan gì với nhau?
* 1411 kbps là bitrate của 1 giây lấy mẫu, 44100hz tức là số lần lấy mẫu trong 1 giây, stereo là 2 kênh âm thanh trái và phải, các thông số này tạo ra một phép tính mà kết quả của nó là dung lượng file nhạc của chúng ta. Cách tính như sau ( 1 phút nhạc ):
* 44100 đợt lấy mẫu x 2 kênh trái và phải x 2 byte ( 16bit=2byte) x 60 giây
44100*2*2*60=10.584.000 bytes = 10.1 mb.
* Như vậy 1 phút nhạc lossless tương đương 10 Mb, đó là lý do nhạc lossless luôn có dung lượng lớn. Tiếp tục, với WAV bạn sẽ dễ dàng ghi đĩa và nghe trên máy tính nhưng với dung lượng khá lớn ng ta lại đòi hỏi file lossless có dung lượng nhỏ hơn mà chất lượng không đổi, và các định dạng khác ra đời từ đó.

- Flac: Free lossless audio codec, là một định dạng khá được ưa chuộng hiện nay và cũng có khá nhìu máy nghe nhạc hỗ trợ định dạng này, việc giải mã flac không phụ thuộc vào quá trình mã hóa, tức là mã hóa chậm nhưng giải mã vẫn khá nhanh, flac hiện nay có 9 level chia theo mức độ từ 0-8, và bitrate giao động trong khoảng 600- 1100 kbps, ở level càng cao thì thời gian mã hóa càng lâu để dung lượng giảm xuống. Có lẽ các bạn sẽ nói dung lượng và bitrate giảm thì chất lượng sẽ giảm chứ. Không, nó như kiểu nén file với winrar, file nén nhỏ đi rất ít nhưng vấn phục hồi nguyên gốc của file ban đầu, flac cũng vậy, chúng ta vẫn khôi phục được về wav để ghi đĩa mà không mất đi dữ liệu như mp3.
- APE: Monkey's audio, đây cũng là định dạng lossless thông dụng, tuy nhiên nó chưa phổ biến trên các máy mp3 bằng flac vì một chip âm thanh giải mã mp3 là hiển nhiên và việc giải mã flac không phức tạp hơn mp3 bao nhiêu, vì thế chẳng ngại gì mà các nhà sản xuất ko apply flac vào chip âm thanh, với APE thì khó hơn, hiện nay các máy cowon và sansa có hỗ trợ APE.

- ALAC còn gọi là M4A: Apple lossless audio code, định dạng này được sáng lập bởi apple, dành riêng cho các thiết bị của họ, sau này nó trở nên phổ biến hơn khi đc sử dụng trên các thiết bị của hãng khác, tuy nhiên vẫn không phổ biến như flac hay ape.

- WMA9: Đây cũng là một định dạng lossless được hỗ trợ bởi microsoft, tuy nhiên nó gần như chỉ thông dụng trên máy zune của microsoft, và chất lượng theo mình đánh giá cũng chỉ ở mức khá.

Còn vài định dạng không thông dụng và rất ít gặp, mình ko đề cập đến, chỉ nói tới những định dạng chúng ta hay gặp trên mạng và hay dùng mà thôi, bài viết có sai sót mong các bạn cứ góp ý thêm, thanks.

Không có nhận xét nào:

DBS M05479
Quang Cao